LA
FILINO DE LA BOVPASHTISTO
Chu estis, chu ne
estis, trans la Fabeloceano vivis iam reghido. Tiu
reghido forte decidis, ke li travagos la tutan mondon
kaj ne ripozos, ghis li trovos konvenan edzinon. Ne
gravas, chu shi estas filino de regho au tiu de
malrichulo, nur shi estu lau lia gusto.
Disvastighis la
famo en la tuta lando, ech ekster ghi, kaj kie iris
la reghido, chie amasighis la popolo por saluti lin,
maljunuloj, junuloj, frauloj kaj knabinoj, precipe
knabinoj.
Foje en vilagho la
reghido rimarkis knabinon inter la aliaj, kiu forte
ekplachis al li. Rekte li iris al tiu knabino,
interparolis kun shi kaj demandis: Kies filino vi
estas, franjo?
- Mi estas filino
de la bovpashtisto, reghida moshto - respondis la
knabino.
- Ne gravas, estu
filino de kiu ajn, mi edzinigos vin.
Tuj li sidigis shin
en la kaleshon, veturigis hejmen la filinon de la
bovpashtisto kaj ili geedzighis farante pompan
edzighfeston.
Sed por ne konfuzi
la fadenon de la rakonto, mi diru, ke antau la
geedzigho la reghido diris al shi:
- Auskultu,
knabino, vi estas lau mia gusto, mi edzinigos vin,
kondiche, ke vi neniam kontraudiros al mi. Kion mi
faros, tiel estos bone, vi ne havu vorton kontrau
tio.
Bone, pasis la
tempo, ili vivis en paco. Sed foje okazis, ke
malrichulo venis por plendi al la regho.
- Regha moshto -
diris la malrichulo -, ni iris kun mia najbaro en la
urbon, kun du chevaloj mi, kun du bovoj li. Unu el
miaj chevaloj havis idon. Dumvoje ni tranoktis. Kiam
ni ekiris, la ido alighis al la bovo de mia najbaro,
kaj ne plu volis reiri al sia patrino. Tiam la
najbaro diris, ke mia chevalido estas la lia, kaj li
ne volas redoni ghin. Regha moshto, faru jughon!
- Bone - diris la
regho -, mi faros jughon, sed vi ne ghojos pro ghi,
malrichulo, Char ankau lau mi al tiu apartenas la chevalido,
kiun ghi postiras.
Foriris la
malrichulo malgaje, malghoje, char ech che la regho
mankas justeco, sed en la alia chambro la reghedzino
haltigis lin, kaj diris:
- Malrichulo, mi
audis, kian jughon faris mia edzo. Iru en la arbaron,
kie mia edzo kutimas chasadi, portu kun vi reton,
metu ghin sur trunkon.
La reghedzino
ankorau diris ion, sed nun tion mi ne malkashas,
baldau vi ekscios. La malrichulo iris en la arbaron,
portis kun si reton, metis ghin sur trunkon, kaj li
tenis la reton kvazati li fishkaptus. Li ech ne sidis
unu horon, kiam venis la regho. Li rigardis,
rigardadis, kion faris la malrichulo. Li ne povis
senvorte elteni kaj demandis:
- Kion vi faras chi
tie, malrichulo?
- Mi fishkaptas,
mia regha moshto.
- Kion vi parolas,
malrichulo, kiamaniere povus havi la trunko fishon?
La malrichulo
respondas:
- Tiel, kiel bovo chevalidon.
Ekhontis la regho.
Tuj li ghustigis la decidon, redonigis la chevalidon
al la malrichulo. Sed li tuj pensis, ke tiun ruzecon
instruis al la malrichulo la edzino.
Reveninte hejmen,
tuj li diris kolere al la edzino:
- Nu, edzino, vi
kontraudiris, kvankam vi jhuris, ke vi neniam faros
tion. Do, vi ne plu havas lokon en mia domo. Reiru al
via patro!
La reghedzino
ploris, sed vane shi ploris, char la regho ne
pacighis.
- Bone - diris la
edzino -, mi foriros. Sed kion vi donos al mi pro
tio, ke ghis nun mi estis via edzino?
La regho diris:
- Mi donas al vi
tion, kio estas la plej kara por vi, nur foriru el la
domo.
La reghedzino tuj
eliris, iradis-venadis, preparis sin, poste por lasta
fojo shi ankorau sidighis al la tablo de la regho,
por lastfoje tagmanghi en la palaco. Kiam la regho
rigardis flanken, shi miksis dormigilon en lian
vinon.
Baldau la regho
komencis oscedi, fermighis liaj okuloj, li klinighis
sur la tablon kaj ekdormis. La reghedzino atendis
tion, kaj shi vokis la servistojn. Ili portis la
reghon al la kalesho, kaj per seschevala kalesho shi
vojaghis hejmen al la patro, al la bovpashtisto.
Vekighante en la
domo de la bovgardisto, la regho chirkaurigardis, kaj
mire demandis:
- Kiel mi venis chi
tien?
- Mia kara edzo, vi
diris al mi: mi povas kunpreni la plej karan por mi.
Por mi vi estas la plej kara, do mi kunprenis vin.
Tuj forflugis la
kolero de la regho, Chirkaubrakumis, kisis la
edzinon. Ili sidighis en la kaleshon, vojaghis
hejmen, kaj vivis ghis la morto kune kiel kolomboj.