CHAPITRO XVI

"Nur antau 60 jaroj la burghaj gazetoj kaj jhurnaloj konkuradis inter si, penante auguri la plej precizan daton de nia pereo. lli kalkulis po tagoj, po semajnoj, malofte po monatoj. Ni vivis. Tagon post tago; semajnon post semajno, monaton post monato ni luktis por nia vivo.

Problemo anstatauis problemon, danghero sekvis dangheron. Ni luktis kaj venkis. Ni forpelis la hordojn de la blanka gvardio. Ni likvidis la analfabetecon. Ni neimageble rapide konstruis novajn fabrikojn kaj uzinojn. Ni kreis principe novan shtaton, kie potenco apartenas !a laboruloj. Ni kontraustaris kaj venkis la epidemion de la bruna pesto. Ni komencis efektivigi la revon de chiuj laboruloj sur la tero — konstrui komunismon.

...La Kornitato dedichis apartan atenton al la jubileo de la Granda Oktobro kaj al la proksimighanta jubileo de Komsomolo. Omaghe al tiuj datoj la Komitato rekomendas ai chiu SEJM-klubo:

I. Okazigi solenajn kunvenojn, dedichitajn al la jubileoj;
II. Sendi al siaj eksterlandaj amikoj materialojn pri
la:
1. glora vojo de Komsomolo;
2. XVIIl-a Kongreso de VLKSM;
3. atingoj de nia lando dum la 60-jara ekzistado.
III. Renkontighi kun delegitoj de la XVIII-a VLKSM-Kongreso;
IV. Diskonigi al eksterlandaj amikoj la enhavon kaj
signifon de ia nova Konstitucio".

(Aktuale — 3— 197...)

"...Ekfunkciis finfine la sekretario de SSOD-Komisiono: Berjoza Anatolij Vasiljevich. Homo relative juna, lasas che la unua konatigho bonan impreson..."

(El privataj leteroj de SEJM-komitatanoj)

Frumatene, je la kvina, Niko malfermis la dekstran okulon. La subkonscia vekilo informis lin pri la fiksita tempo. Tiel okazis chiam, se Niko mem vespere memorfiksis la tempon por matena vekigho. Chu ne denaskan sperton li havis, kaj lian kapablon enviis chiu konatulo. Same nun la interna horlogho vekis lin nur tri horojn post endormigho. Lia dekstra okulo ekvidis nekonatan chambron, do li malfermis la alian okulon.

Krepusko restis en la chambro pro fermitaj kurtenoj, tamen oni povus diveni la novan tagon trans la fenestro. La chambro, fakte, estis ne tro nekonata — jam trian nokton Niko pasigis chi tie. Abunde ondis nigraj haroj sur apuda kuseno. Galka dormis trankvile, kvazau kaprica infano, movante dum spiro la malsupran lipon. Niko tenere tushis la nigrajn ondojn kaj piedpinte ekpashis la banchambron. Post dusho li rapide vestis futbalchemizon, jhinson, kedojn kaj same senbrue iris for el la dometo.

Dormis la tuta turistejo, nur che la dometo de Niko (oficiala dometo) sur la ligna shtuparo sidis rufulo Jenjka, klininta la kapon sur la genuojn.

- Ahh, achulo, vagas ie!.. — tute sen kolero, pigre gapante, blekis Jhenjka. — Mi jam dek minutojn atendas!

- Ses, — diris Niko. — Ni iru.

Jhenjka, moskvano, SEJM-komitatano plurjara, invitis Nikon helpi pri transportado de la Esperanto-suplemento al "Moskvaj Novajhoj". La helpon petis Anatolij Vasiljevich, la respondeca sekretario de SSOD-komisiono. Jhenjka diris, ke nur tiel ili sukcesos elpeti iom da freshaj suplementoj por la konferencanoj.

Abundis sur la matena platformo pasagheroj, kutime veturontaj labori en la chefurbon. Kun tiu bruanta amaso la knaboj enshovighis la vagonon kaj dum kvardek minutoj dormetis starante — ghis Kurskij stacidomo. La amaso el ilia trajno enfluis la amasegon, venantan per aliaj trajnoj. Plenshtopita metrotrajno venigis ilin al la Placo de Revolucio.

- Iru ni piede, — diras Jhenjka, — pli rapide venos!

- Gravas, ke li estu surloke, — replikas, preskau kurante, Niko.

Vere ne malproksimas la vojo. Jheti rigardon maldekstren, al la Rugha Placo. Eniri longan subteran transirejon — tunelon en Aleksandrovskij ghardeno. Kaj de Lenin-biblioteko jam ekvidi la palaceton kun ekzotika turo — jen estas SSOD.

Pravis Jenjka: la oficistoj chi tie estas akurataj. Ne estis ankorau la oka, sed en malgranda kabineto, de unu el tri skribotabloj sin levis por saluto sunbrunighinta nigrahara viro. Kalvighanta frunto kaj ioma ventreto atestis bonfarton de tiu kvardekjarulo, samkiel sentebla pezo sub la okuloj — troan hierauan "legadon". Li afable premis la manojn de ambau junuloj:

- Saluton! Bonan matenon! Eugenon mi konas, sed vi, junulo, kiu estas?

- Konatighu, Anatolij Vasiljevich, — diris Jhenjka, — Nikolaj Ajratov el Jamburg, Leningrada regiono.

- Chu ankau tie estas esperantistoj?! Tre, tre agrable! Ni iom parolos poste, Nikolaj, char min interesas novaj homoj... esperantistoj. Sed nun, knaboj, — al laboro. Bonas, ke vi venis ghustatempe, char je la naua oni vin jam atendas en la presejo de "Izvestija". Jenja, vi memoras, kion vi devas ricevi tie. Suplementon al la "Moskvaj Novajhoj"... Jes, la projekton de nova Konstitucio. Bona donaco por esperantistoj. Kvin mil ekzempleroj! Mi telefonis hierau — chio jam kushas preta — atendas vin. Do, iru ni. Mi tuj trovos la auton.

- Agrabla homo! — flustris Niko al Jhenjka dum ili sekvis post Anatolij Vasiljevich en la korton.

- Jes, ne diru... — reflustris Jhenjka.

- Nu, knaboj, atendu min chi tie, — Anatolij Vasiljevich malaperis trans iun pordon.

Ili longe staris en la korto, spektante, kiel li eliris, mansvingis, dirante: "Tuj-tuj!", — iris al apuda domo, poste reen, poste, kun iu grizharulo, ien malantau la domojn. Denove li revenis kun la sama "tuj~tuj!", eniris alian pordon, eliris kun papero, malaperis en profundo de la korto kaj revenis jam, sidante apud shoforo, en nigra "Volga".

- Prenu, knaboj. Nur por unu horo. Jhenja, prenu la paperojn, vi estas gvidanto. Jen — mendilo, konfidatesto — vian nomon kaj pasportajn donitajhojn enskribu. Nu, shajnas, ke chio. Veturu, la shoforo konas la vojon.

- Ankau mi konas, — ridetis Jenjka, kaj la knaboj envolgighas por nur kvinminuta veturado lau Nikitskij bulvardo. Post iorna kurado en la konstruajho' de "Izvestija" malfermighis fera pordego de la deponejo, kaj ili sharghis la kofrujon de "Volga" plenplene per freshaj tipografiodoraj centekzempleraj ligajhoj da suplemento,

- Kiom da makulaturo! — forvishante shviton de la frunto, ridis Jenjka.

- Nu, tamen, — legajho por niaj kursanoj... — elspiris Niko.

- Ha! Preferindas per tiu chi papero lernolibron presi! Kaj nemulton vi ricevos, eble du ekzemplerojn, — refutis Jhenjka.

- Chu nur du? — miris Niko. —- Ja kvin milojn ni havas. Kien do malaperos chio?

- Vi vidos, — rikanas Jhenjka.

Anatolij Vasiljevich post malpli ol horo aspektis multe pli fresha kaj bonfarta ol frumatene.

- Aha, chu vi jam revenis, knaboj? Chu sukcesis? Helpu do sensharghigi "Volgon"; mi montros, kien vi portu la gazetaron. Sekvu min!

Niko kaj Jenjka prenas pezajn pakajhojn, — chiu por kvar, po du en unu manon, — kaj iras post palavranta Anatolij Vasiljevich suben lau shtuparo, plu dekstren, maldekstren, denove dekstren...

- ...sendadas kaj sendadas! "Paco" el Germanio, "La Pacaktivulo", vjetnamiaj librachoj, bulgaraj, japanaj... Kaj mi devas chion stokigi tie chi, ofte ech mem tiradi! Felicha okazo, ke vi hodiau helpas... Jen tien, en angulon metu! — montras li dumetran liberan spacon inter la polvighintaj stokajhoj. — Metu kaj portu ankorau. Mi restos tie chi por ke iu ne fermu hazarde,

Chio, kion Niko audis pri la respondeculo Anatolij Vasiljevich de multaj konatuloj, levighis en liaj pensoj, dum ili transportis la pakajhojn en subterejon. Li palighis kaj malgaje silentis.

- Kvardek ok, — kalkulis Anatolij Vasiljevich. — Restis du en la auto, do, nur por unu el vi. Iru, Nikolaj, vi estas pli juna.

- Anatolij Vasiljevich, sed vi promesis! — ofendite diras Jenjka. — Ni nome por tio venis. Mi jam diris al vi antaue, ke centkvindeko da esperantistoj atendas en Scherbinka!

- Ni uzos la suplementojn celkonforme. — aldonas Niko. — Ni disdonos ilin al venantaj eksterlandanoj, ni sendos ilin al niaj korespondamikoj...

- Mi ne scias, kiel vi ilin uzos, knaboj, — severe respondas Anatolij Vasiljevich, — mi memoras, ke mi promesis iom doni al viaj esperantistoj... sed multon doni mi ne rajtas. Estas la shtata havajho! Nu, prenu tiujn du pakajhojn, kiuj restis supre...

- Anatolij Vasiljevichh! — plorpostule eksklamacias Jenjka.

- Anatolij Vasiljevich, Anatolij Vasiljevich... — moke ripetas tiu. — Mi ja diris, ke mi ne rajtas. Nu, bone... prenu ankorau du pakajhojn de chi tie. Tutegale vi ne sukcesos porti pli.

- Ni sukcesos porti po kvar, — diras Jenjka.

- Tamen ne. Ne pli ol po du, — metalvoche resumas Anatolij Vasiljevich. — Prenu du chi tie, du — en la auto... Cetere, por rekompenci persone vian laboron mi povas donaci al vi po du ekzemplerojn de chiu eldonajho.

- Dankegon, ni prenos! — rapide ehhas Jenjka. — Regha gesto, — flustras li, pushante Nikon, kaj ili komencas elekti el polvaj stokoj.

- Nu, sufichas, knaboj, sufichas! — patravoche diras Anatolij Vasiljevich. — Liberigu la auton kaj venu al mia kabineto. Por kelkaj minutoj nur.

- Do. Jevgenij, Nikolaj, estimataj junuloj! — solene komencis Anatolij Vasiljevich, kiam la knaboj kun pakajhoj eniris kaj sidighis je lia gesto. — Vi vidas, ke rilato al Esperanto flanke de nia Partio kaj de la Registaro ighis pli serioza. Hodiau vi ricevis presitan kontrau shtata mono specialan suplementon al "Moskvaj Novajhoj" kun la projekto de nia nova Konstitucio. Kion ghi signifas? Ghi signifas, ke la Partio kaj la Shtato ekvidis en Esperanto fidindan informrimedon. Chu vi komprenas? Sed ne nur pro tio seriozighis la rilato. Vi supozas, pro kio, chu ne?

- Mi supozas, — respondis Niko, — la shtato... kaj la Partio komprenis... ne... la Partio agnoskis fine la utilon de Esperanto por edukado de nia junularo... en internaciisma spirito!

Jenjka gruntis en manplaton. Anatolij Vasiljevich ridetis afablege, kompreneme rigardis Nikon kaj daurigis:

- Jes, ankau pro tio. Sed estas alia kauzo, pli grava. Niaj okcidentaj, tiel nomataj "amikoj" uzas chiujn rimedojn, kiam ili batalas kontrau ni. Ankau Esperanton, sendube. Vi, Nikolaj, estas nova homo por mi. Diru, chu vi ne rimarkis ion strangan en la esperantistaj rondoj? Ekzemple, ke inter esperantistoj multas homoj, kiuj ne similas rusojn...

- Mi estas ruso. Sed ne tre similas, — respondis Niko, — pardonu, Anatolij Vasiljevich, sed ankau vi ne similas ruson.

- Nu, junulo, ne shajnigu vin tiom nekomprenema... Mi vidas, ke vi bone komprenas, pri kiu temas, — denove afable ridetis Anatolij Vasiljevich, dum Jhenjka denove gruntis en la manplaton. — Vere, Nikolaj, ni decidis ordigi la tiel nomatan esperantistan movadon. Certe, ne mi persone, — li montris kutimgeste al la plafono, — jen kie aperis tiu decido. Ni jam finfaris grandan preparan laboron.

Mi povas diri al vi, knaboj, ke demando pri la Asocio de esperantistoj supre estas respondita pozitive. Transdonu tion al viaj amikoj... por ke ankau en la Kongreso, en Bulgario ili propagandu tiun gravan novajhon.

- Ni faros tion, — diris Jenjka, — sed, pardonu, Anatolij Vasiljevich, ni jam devas veturi.

- Jes, jes. Ankau mi havas gravan aferon. — Anatolij Vasiljevich rigardis horloghon sur muro, poste sian brakhorloghon. — Ahh, mi jam malfruas. Chion bonan, knaboj! Mi ghojas konatighi kun vi, Kolja, venu, se estos demandoj!

En Kalininskij avenuo Jenjka komencis ridi. Li ridachis ghissate. Shmace, plezure, singulte. Ech la pakajhojn li metis sur asfalton.

- Nu, Niko, vi aktoras fenomene! — prononcis li inter la ridsufokoj. — Nu — Kramarov! Nu — Nikulin! Ne — ech pli talenta! Tiel prezenti naivecon! Hha-hha-hha! Hho-hho-hho!

- Iru al diablo! — kolere diris Niko; lia nuna humoro ne permesis diri ion alian. — Atendu dek minutojn, gardu la pakajhojn. Mi devas telefoni en Leningradon kaj hejmen nepre.

Dirinte tion, li metis siajn pakajojn sur tiujn de Jhenjka kaj iris trans la bulvardo al la interurba telefonejo. Preninte shvitan auskultilon, li kunmetis la numeron de Marina. Dum minuto audis li longajn zumojn, poste premis la levieron kaj telefonis al Jamburg. Kiam Ol prenis la auskultilon, li tuj kriis:

- Mi kisas vin, saluton, miaj bonaj! — sed, audinte shian ploran ekspiron, demandis: — Chu io okazis, Ol?

- Niko, kara, hodiau matene Avisonjo telefonis. Shi apenau parolas. Okazis malfelicho. — Marina mortis... Avisonjo petis, ke vi venu!

Kvazau fera kateno kunpremis la kapon. Marina. Kial!? Niko neniam ech povus imagi apude la du vortojn: Marina kaj Morto. Li silentis, shtonighinta.

- Mi ne plu ion scias, Niko, — sonis en la auskultilo. — Chu vi venos?

- Jes. Mi venos morgau matene, — diris li singulte. — Kisu Vovchjon...

<< >>