PRI POLITIKO (3)

• Sube estas fragmentoj de miaj leteroj al dissendolisto "homaranismo".Chi tiu listo ekzistas ekde februaro 2001. Ghia celo estas serchi tutmondan
  etikon, diskuti pri estonta vivo, unuigho de la homaro, "interna ideo",
  diversaj spiritaj doktrinoj ktp. La listo estis sufiche amika ghis
  11.09.2001. Post la konata terorismajho "homaranismo"-membroj disdividighis
  je du akre militantaj tendaroj. Unuj asertis, ke Usono devas pardoni la
  teroristojn, char vengho nur pligrandigos malbonon en la mondo. Aliaj
  (ekzemple, mi) kredas, ke Usono reagis juste kaj ke milito kontrau Talibano
  solvos la problemon. Samtempe miaj oponantoj esprimas tre malamikan opinion
  pri Usono, nomante ghin "fashista", kun "morta kulturo" ktp. Tio, lau mia
  opinio, kongruas nek kun homaranismo, nek kun realeco.

• Usono estas atakita, pereis miloj da pacaj homoj. Kiam Japanio en 1941
  atakis Pearl-Harbor, Usono komencis militon. Ankau nun, kiam klarighos, kiu
  aranghis la nunan terurajhon, devas okazi milito. Gravaj krimoj ne povas
  resti sen puno, aliokaze ili ripetighos, eble ech per nuklea armilo.
  (13.09.2001)

• Kaj tiu, kiu komencas militon (chi-okaze - Ben Laden), devas esti venkita
  kaj punita. Ne punita krimulo daurigos sian krimadon. Oni elpensos iujn
  novajn manierojn mortigi milojn da homoj en Londono, Parizo, Moskvo,
  Delhio... Ben Laden konstruos atombombon kaj kredu, li ne hezitos ghin uzi.
  Li ne hezitos bati duan vangon, se oni ne punos lin post la unua bato.
  
  La teroristoj sciis, ke ili pereos, sed tamen tio ne estas kuragho. Kuragho
  estas nobla sento. Ghi estas firmeco kontrau malbono. Sed chi-okaze ili mem
  estis malbono. Ili ne timis sian morton, char ilin gvidis malamego kaj
  mortigi milojn da homoj por la teroristoj estis pli grave.
  
  "Kelkaj insektoj kaj reptilioj preferas perei, sed nepre mordi kaj ellasi
  venenon. Tiel same servantoj de mallumo estas pretaj je plej malagrablaj por
  si postsekvoj, nur por krei venenan malbonon." (Agni-Jogo)

• Militoj povas esti sanktaj.
  Sankta estis por Sovetunio la milito kontrau fashisma Germanio.
  Sankta estis por Rusio la milito kontrau Turkio en 1877, char ghi celis savi
  bulgarojn kontrau osmana genocido.
  Dum ekzistas malbono, necesas militi kontrau ghi. Paco kun malbono egalas al
  malpaco kun bono. Se ni nun rezignos apliki forton, malbono konkeros la
  tutan mondon. (13.09.2001)

• Nuntempe la homaro rapide movighas al unueco. Interneto, televido ktp - chio
  unuigas la homojn. Iom post iom kreighas multnacia, multreligia tuthomara
  nacio. Mallumaj fortoj deziras subfosi tiun pacan progresadon. Ili volas
  entreni la homaron en novan mondmiliton.
  
  Sed la nova mondmilito ne okazos. USA rapide disbatos la kanajlojn same kiel
  Rusio disbatis chechenajn banditojn, kaj la paco estos ankorau pli firma.
  Espereble, en Afganistano, Irano, Irako kaj aliaj islamaj landoj estighos
  demokratiaj registaroj, kaj la homaro daurigos sian movadon al unueco.*
  
  Rezulte, demokratiighintaj arabaj kaj islamaj shtatoj pli aktive uzos
  Interneton, kaj ni trovos novajn esperantistojn tie.
  
  Rezisti al perforto ne estas perforto. Puni krimulon ne estas krimo.
  Iam, por veni al paco, oni devas militi. Mi jam lacighis ripetadi tion.
  
  *Eble, ne chio en la kreighanta mond-unueco plachas al ni, sed tio estas
  alia temo. Chefa motoro de la mond-unueco estas nun USA, kaj tial dominas
  angla lingvo ktp. Sed tio estas nur portempe. Kiam chiuj popoloj faros unu
  grandan familion, tiam ne plu necesos uzi anglan lingvon kiel internacian.
  USA ne plu estos "chefkomandanto", chiuj estos egalaj. Chiuokaze,
  neprovokitaj militaj agoj, eksplodoj, amasaj murdoj detruas bonan
  estontecon. Bedaurinde, ne chiuj "homaranoj" abomenas terorismon...  :(
  (14.09.2001)

• Tutmondigho estas realajho. Kaj ghi estas postulo de la epoko. Dispartigita
  homaro ne povos venki ekologiajn kaj aliajn problemojn. Unuigho de la homaro
  estas rekte utila por malrichaj landoj, char nur tiel - farighinte parto de
  la tutmonda shtato - ili povos altigi sian vivnivelon.
  
  Nun okazas tio, pri kio revis Zamenhof:
  "la popoloj faras en konsento unu grandan rondon familian".
  
  Se vi min vangofrapos, eble mi turnos alian vangon.
  Sed chi tie temas pri milita atako kontrau paca urbo, miloj da senkulpaj
  homoj pereis! Pripensu, imagu iliajn suferojn kaj sentojn de iliaj
  proksimuloj! La registaro ne rajtas "turni alian vangon" anstatau puni la
  agresinton!
  
  Vi ne scias, kion instruis Jesuo. Evangelioj tute ne sufichas por kompreni
  esoteran filozofion de Kristo. Ilin kompilis homoj, jam malmulte
  komprenantaj ghin. Multaj fragmentoj el ili estis forigitaj, multaj
  elpensajhoj aldonitaj. Multaj evangelioj estis malpermesitaj. Sin gvidi per
  tio, kio restis, povas nur fanatikuloj.
  
  Dio sugestu al vi bonajn pensojn, por ke vi ekamu bataladon kontrau malbono.
  Tia batalado estas devo de chiu homo! Kaj tiuj, kiuj predikas pacighon kun
  malbono, estas timuloj kaj perfiduloj. (15.09.2001)

• Gravas alvoki pacon en ghusta tempo. Kiam germanoj invadis en Francion en
  1940, chu vi same alvokus "ne venghi" kaj pacighi kun la agresintoj?
  Islamaj fundamentistoj estas tia sama malbono kiel fashismo. Ilia celo ja
  estas finfine konkeri la tutan mondon, devigi chiujn akcepti monoteismon
  (kredon je Alaho). Ili ech ne kashas siajn planojn. (16.09.2001)

• La teroristoj, murdintaj milojn da senkulpaj homoj (iujn ech propramane en
  aviadiloj) estas superkanajlegoj. Ili estas vera enkorpigho de Satanisma
  forto, kiu dezirus fortiri la tutan homaron en inferon kune kun si. Se ili
  havus atombombon au kemian venenegon, ili senhezite uzus ghin, kaj tute ne
  por "shanceli la maljustan strukturon de la mondo", sed nur por fari ghin
  ankorau pli maljusta (se oni dubas pri tio, bonvolu rememori kiom "justan"
  socian ordon ili aranghis en sia patrolando). Tio estas atako kontrau nia
  tuta civilizacio. Kaj kiel ies lango povas babili pravigojn kaj preskau
  komplimentojn al tiuj krimeguloj! Vere, koraj senraciuloj estas same
  malutilaj, kiel senkoraj raciuloj. (18.09.2001)

• Se USA estis malprava en Vjetnamo (pri kio mi konsentas), tio ne signifas,
  ke ghi malpravas chiam, ech kiam ghi mem ighis viktimo de agreso. Kiu semis
  venton, rikoltos fulmotondron. Taliba reghimo, kiu militas kontrau siaj
  samlandanoj, kiu konfesas plej sovaghan religian obskurantismon, kiu
  humiligas Virinon, kiu detruis statuojn de Budho kaj sennombrajn ne-islamajn
  kulturajhojn, ... ghi estu neniigita. Vivu sendependa, regata de afganoj
  mem, islama, sed kultura, pacema Afganistano! Ne al taliboj kaj ties
  advokatoj! (19.09.2001)

• La mondo rapide malgrandighas. Nia planedo ighis tro malgranda kaj tro
  vundebla, por permesi al banditoj loghi sur ghi. Devas estighi tutmonda
  federacio, tutmonda armeo, tutmonda polico. Kiam la landoj ne bezonos havi
  grandajn armeojn, timante militon, ilia bonstato tre kreskos. Eblos konstrui
  domojn por chiuj senhejmuloj, manghigi chiujn malsatantojn. La mondo baldau
  plibonighos, amikoj! (20.09.2001)

• Taliboj sklavigis virinojn, malpermesis radion, televidon, muzikon kaj
  arton, publike ekzekutas homojn sur placoj sole pro malhavo de Korano hejme,
  detruas kulturan heredajhon kaj revas konverti la tutan mondon al sia
  malluma perversita "religio". Richaj landoj ne kulpas pri tio. Ekzistas
  multe da malrichaj landoj, sed kun homecaj reghimoj. Se vi opinias, ke
  talibojn eblas plibonigi, donacante al ili monon, do vi tre eraras; per tiu
  mono ili achetos armilojn kaj komencos novan militon.
  
  Koraj senraciuloj kaj senkoraj raciuloj estas egale malpravaj kaj egale
  malutilaj. Senkoraj raciuloj faras malbonon al bonuloj; koraj senraciuloj
  faras bonon al malbonuloj, kaj el tio same farighas malbono. Mi volas esti
  kora raciulo. Koraj raciuloj faras bonon al bonuloj kaj malbonon al
  malbonuloj. Tion postulas plej elementa logiko. (20.09.2001)

• Saluton, amikoj! Sube estas miaj pensoj okaze de la konataj eventoj en Usono
  kaj chio, kio sekvos.
  
  Iuj el vi timas, ke baldau komencighos totala milito kun multaj viktimoj. Mi
  pensas alie.
  
  Ekde 11-a de septembro nia mondo enpashis novan epokon - epokon de Unueca
  Homaro. Ghi estos epoko de Paco. Sed antau ol atingi pacon, estos
  neeviteblaj regionaj konfliktoj kontrau fortoj, kiuj kontrauas la Grandan
  Unuecon.
  
  Nia planedo ighis tre malgranda. Ghi estas simila al kosmoshipo, en kiu ne
  plu rajtas ekzisti bandoj, kiuj batalas kontrau la shipestraro.
  
  La atakoj kontrau Usono estis provokacio, kun celo provoki neadekvatan
  reagon, bombadon kaj fine mondmiliton.
  
  Sed Usono ne rapidas. Ghi trovis interkonsenton kun tuta civilizita mondo
  kaj ne haste preparas neniigan baton kontrau la terorismaj reghimoj en
  Afganistano, Irako, Libio ktp.
  
  Mi scias, ke multaj el vi ne fidas al Usono kaj ech malamas ghin, vidas en
  ghi "satanisman forton" ktp. Tiel ne estas. Tiu lando havas multajn
  perfektajhojn, sed ghi estas plej forta en la mondo kaj ghi havas mision -
  unuigi la homaron.
  
  Chu la Unueca Homaro estos sub regado de Usono? Ne! Ghi estos mondo same
  multcentra, multlingva, multnacia. Sed chie devas venki principoj de
  Homaranismo: neniu nacio rajtas altrudi sian lingvon, neniu religio rajtas
  persekuti alireligianojn.
  
  Nun la homaro dividighis je tiuj, kiuj subtenas la Novan Mondon, kaj je
  tiuj, kiuj krochighas al la malnoveco, kiuj volas konservi dividitecon de la
  homaro.
  
  Kiam la homaro estos unueca, tiam (kaj nur tiam) eblos efike helpi al
  malrichaj landoj, inkluzive al Afganistano. Ekzemple, simile USSR tre
  plialtigis vivnivelon en Mezazio (Turkestano), sed se Turkestano restus
  sendependa (kiel volis reakciuloj-"basmachoj"), do uzbekoj, kirgizoj nun
  vivus same kiel afganoj.
  
  Religiaj fanatikuloj (ne nur islamanoj) kaj chiaspecaj naciistoj -
  reprezentantoj de la malnova mondo - unuighas por malhelpi la Unuighon. La
  Unuigho ja detruas iliajn stultajn teoriojn kaj dogmojn.
  
  Ankau en Okcidento trovighas multege da reprezentantoj de la malnova mondo.
  Ili estas tiel nomataj ultramaldekstruloj kaj anarhhiistoj, kiuj revas
  perforte detrui la Okcidentajn shtatojn.
  
  Sed la Nova Mondo tiel au alie venos. Ghi ne nepre estos tia, kian vi
  atendas kaj volas. Sed necesas akcepti ghin kaj adekvate vidi la situacion.
  (25.09.2001)

• Se vi estas plenagha homo, vi devas rigardi la mondon kiel plenaghulo. La
  realeco estas tia, ke nun fakte la homaro jam estas preskau unuigita; la
  homaro jam trovis - post multaj sangoplenaj serchadoj - universalajn
  principojn por kunvivi. Chefa principo estas libereco. Kiam lando estas
  libera interne, tiam ghi estas paca ekstere. Bedaurinde, krom grandega
  plimulto da pacamaj landoj, ekzistas malmultaj maldemokratiaj interne kaj
  sekve agresemaj ekstere. Ili estas konataj: Taliba Afganistano, Irako, Norda
  Koreo kaj kelkaj aliaj. Dum ili ne atakas aliajn landojn, ili rajtas vivi
  kiel ili volas. Sed se ili komencas ataki aliajn landojn, la afero
  shanghighas. Tiam la homaro havas rajton sendangherigi la banditojn. Tio
  povas signifi militon, sangovershadon. Malbone, sed kion fari! Ankau dum
  milito kontrau germana fashismo pereis multe da senkulpaj homoj. Tio estas
  bedaurinda fakto, sed alia konduto sekvigus multe pli grandan malbonon.
  
  Usono el chiuj vidpunktoj ne estas imperio. Ghi estas simple plej evoluinta
  (socie, science, milite, ekonomie) parto de la homaro. Ghi ne havas
  koloniojn kaj ne intencas konkeri aliajn landojn. Ankau Afganistanon ghi ne
  intencas konkeri, sed nur liberigi la afganojn kontrau agresema taliba
  diktaturo. El multaj vidpunktoj, Usono+Kanado+Europo estas jam unu shtato.
  Kaj Rusio proksimighas al tiu Unio.
  
  Neniu devigos vin paroli anglan lingvon, trankvilighu! Chu vi ne scias, ke
  en Usono tre multaj homoj parolas sian gepatran lingvon (hispanan, rusan,
  ukrainan ktp) kaj tute ne uzas anglan lingvon! Se multaj aliaj landoj
  devigas infanojn lerni anglan lingvon, do ili faras tion libervole. USA ne
  altrudas sian lingvon, sed tamen oni ghin volonte lernas.
  
  Kial oni montras kaj spektas usonajn filmojn? Chu USA devigas fari tion? Ne!
  Ghi simple produktas la filmojn por samlandanoj. Kaj se aliaj landoj volonte
  achetas kaj spektas tiujn filmojn, do tion ili faras lau sia propra
  iniciato. Multaj homoj en diversaj landoj shatas usonan kulturon kaj deziras
  esti similaj al usonanoj.
  Nu, mi pensas, ke unukuturigo tamen ne okazos. Rusoj restos che rusa
  (+soveta) kulturo, germanoj che germana ktp.
  Unulingvigo same, lau mi, ne minacas al la homaro. Tamen, ghi bezonas ian
  internacian lingvon; tial ghi uzas nun lingvon anglan, kiel lingvon de plej
  kulturaj kaj fortaj nacioj. Sed angla lingvo ne forpushos naciajn lingvojn.
  Pri tio ne timu! Dum proksimaj jarcentoj francoj parolos france!
  
  ...Vi estas aktiva defendanto de la malnova mondo. Vi timas futuron kaj
  krochighas je malnova vivo, kun dividiteco de la homaro kaj neeviteblaj
  militoj. Kaj che tio vi pretendas esti pacifisto!!
  
  Teroristoj ne apartenas al la unuighinta homaro. Ili devas shanghi sian
  konduton au malaperi de sur nia bela planedo.
  
  Neniu devigas onin trinki kokakolaon kaj auskulti anglalingvajn kantojn. Oni
  faras tion libervole. Chu vi nomas tion "imperiismo"? Chu vi volas
  malpermesi tion? Oni parolu nur france en Francio, spektu nur francajn
  filmojn kaj trinku nur francajn trinkajhojn? Sed kiel vi volas atingi tion?
  Chu fari Francion izolita lando kun diktatora reghimo?
  Faru viajn trinkajhojn pli bongustaj, kaj eble usonanoj trinkos ghin. Faru
  bonan filmon, kaj la tuta mondo ghuos ghin. Se vi ne kapablas produkti
  samkvalitajn kulturajhojn, do kiu kulpas?
  Via konduto similas al histerio. Tio estas simple ksenofobio! (USo-fobio)
  
  Usono ne intencas detrui tutan Afganion, sed nur militajn fortojn de
  taliboj. Nun estas evidente, ke la milito estos mallonga, kaj ke la landon
  ekregos afganoj mem - tiel nomata Norda Alianco. Multaj afganoj malamas
  talibojn. Kaj kiam ili (kun helpo de USA, Europo, Rusio) liberigos sian
  patrolandon, ili ne amike rememorus viajn provojn defendi la obskuran
  ekstremistan taliban reghimon!
  
  Interneto, televido detruas chian netolereman ideologion. Ja ne vane taliboj
  malpermesis ilin. Vero pri la ekstera mondo automate detruus ilian reghimon,
  subfosus islaman fanatismon. Kaj tiel estas tutmonde. Tial chiu diktaturo
  deziras izoli sian popolon kontrau la ekstera mondo. Sed nun fari tion estas
  pli kaj pli malfacile. Tial mallumaj fortoj estas pli kaj pli agresemaj kaj
  tial ili atakis World Trade Center. Tio estis ilia malespera provo provoki
  tutmondan hhaoson. (25.09.2001)

• Finfine vi devas agnoski, ke malamikoj de la homaro _ekzistas_!
  Elektu do, kun kiu vi estas - kun la homaro au kun ghiaj malamikoj.
  Ami chiujn ne eblas. (26.09.2001)

• Tiuj kanajloj, eksplodigintaj la domojn en Nov-Jorko, tute ne volis
  plibonigi la mondon. Ili estis religiaj fanatikuloj. Tio estas reala
  enkorpigho de satanisma forto, kiu revas eksplodigi la tutan planedon.
  Kaj Usono estas avangardo de la homaro. Tie vivas homoj de chiuj nacioj. Ili
  faras multon por la homaro en kulturo, en scienco. Kaj ili ne volas militon.
  Tie, en WTC, laboris homoj de diversaj nacioj, estis ankau rusoj. Pri kio
  ili estis kulpaj? Absolute pri nenio.
  Chu vi pensas, ke la Nova Mondo venos sen financa laboro? ke financistoj kaj
  komercistoj estas nenionfaruloj, kiujn oni rajtas mortigi? Kompreneble, ne.
  La tuta ekonomio, tuta vivo haltos, se oni subite haltigos financan agadon
  (sendube, tio apartenis al celoj de la teroristoj).
  La ideo pri tio, ke malrichaj landoj rajtas ataki richajn landojn, shajnas
  al mi tre danghera. Fakte, se Satano ekzistus, Li ne povus elpensi pli
  pereigan ideon.
  Nun la homaro jam unuighas. Se oni vivas en malricha lando, oni devas multe
  labori por levi ghian nivelon. Sed se vivo en malricha lando estas por iu
  absolute netolerebla, tiam li ja povas transloghighi al Usono - ghi akceptas
  chiujn, ne rigardante al haut-koloro.
  Sed aprobi agreson de "malricha Sudo" kontrau "richa Nordo" estas plena
  frenezajho. (26.09.2001)

• Por privata vivo tiu regulo (amu viajn malamikojn) estas bona, kvankam ne
  chiam. Sed por popoloj tiuj reguloj tute ne taugas. Sekvado al tiuj reguloj
  simple kreos plej teruran despotismon (char la malbonuloj ne ricevos
  rebaton). Chu israelanoj devas danki palestinajn eksplodigistojn? Chu usona
  popolo devas pardoni Usama bin Laden pro miloj da murditaj homoj kaj preghi
  por lia sano? Tion volas koraj senraciuloj, kiuj estas kiel chiam aliancanoj
  de senkoraj raciuloj.
  
  La homaro ne estas simple aritmetika sumo de chiuj homoj. Ghi estas unueca
  organismo. Kaj se homo agadas kontrau la homaro, tiam li jam fakte ne
  apartenas al la homaro. Li ne estas homarano, same kiel krimulo ne estas
  civitano. (03.10.2001)

• Certe, bonaj homoj chiam volas eviti pereon de senkulpaj viktimoj, sed dum
  chiu milito, bedaurinde, pereas pacaj homoj. Same kiel dum kirurgia operacio
  pereas multe da sanaj cheletoj. Sed chu oni devas pro tio rezigni la
  operacion? Sed tio povos rezultigi morton de la paciento. Kio estas pli
  grava - savi vivon de homo, oferante iajn liajn partetojn, au lasi lin
  morti? Tiel same estas en politiko. Regnestro estas simila al kirurgo.
  Laueble li devas eviti tranchadon, sed kiam ghi estas necesa - li ne devas
  timi kaj heziti. (03.10.2001)

• Lau la regulo "Dum vi ne malutilas al mi au aliaj, agu kaj estu kiel vi
  volas", oni povas tute trankvile pasi preter turmentado de infanoj kaj aliaj
  malbonajhoj, char "kio min ne tushas, kushu kiel kushas".
  
  Jen, lau mi, pli bona regulo: "NE LASU FARI MALBONON".
  La regulo "NE FARU MALBONON" shajnas al mi ne suficha, char gravas ne nur
  mem ne fari malbonon, sed ankau aktive malhelpi, ke aliaj faru ghin.
  (03.10.2001)

• Kora senraciulo ne kapablas vidi la mondon reale. Li volas fari al chiuj kaj
  chiam nur bonon. Praktike tio signifas, ke li estos malhelpanto al chiu, kiu
  deziras defendi la pacon kontrau agresantoj - do, aliancano de la malamikoj.
  
  Amiko de malbonuloj = malamiko de bonuloj. (08.10.2001)