CHAPITRO XIII

"La 19-an de decembro ighos 70-jara la ghenerala sekretario de CK KPSU, kamarado L.l. Brejhnev. La kluboj ne forgesu sendi gratulieterojn kun lauebla mencio ankau de sia kontribuo ai !a afero de paco kaj interpopola komprenigho".

(Aktuale — 3— 197...)

"Pri la etiko de korespondado

La korespondado havas siajn regulojn. Lau esperantista etiko ni devas respondi chiun leteron...

...Nia soveta lando kaj popoloj, nia tekniko kaj scienco, nia kultura kaj socia nivelo, niaj akirajhoj en la vivo sincere interesas multajn eksteriandajn esperantistojn, kiuj ne chiam kredas la enhavon de artikoloj pri Sovetio en siaj gazetoj...

La temoj de korespondado estas senlime variaj. Tamen mi volas emfazi la socian momenton: ni konatigu la eksterlandajn amikojn kun la tutnaciaj akirajhoj, kiuj grave karakterizas nian vivon... Ni sekvu kelkajn ekzemplojn:

Pri la senpaga medicina helpo nialanda multaj gesamideanoj e! kapitalismaj landoj certe miras. Ne forgesu, ke tia miraklo ne eblas en iliaj landoj!

Niaj studentoj povas substreki la senpagan studadon kaj la stipendion, ricevatan de la shtato. En la kapitalisma mondo oni ankau tion komence ne volas kredi...

Pri soveta virino ni informu, ke la virino che ni estas egalrajta kun la viro en chiuj rajtoj de la vivo (en sufiche multaj landoj, ech en Europo, virinoj ne estas plenrajtaj), kaj la shtato zorgas pri virinoj-patrinoj, medicine, mone, per ripozo, per multaj privilegioj.

Nia korespondado servu kiel valora rimedo en la kreado de amikeco, fido kaj fideleco interpopola".

(AktuaIe — 6— 197...)

"..Ja, se domon vian sur Tero oni detruos — en chielo estu domo via... ...ja, se domon vian sur la Tero..." — boris shian cerbon dum lastaj tagoj la sama citajho evangelia.

Sufokiga, senpluva, polvoza julio ech asfalton en la urbego varmigis ghis bobelo. Shi havis tri sangojn, kaj chiuj ili bolis dum tiu varmego en shi, protestante kontrau la Decido. Chiu el la sangoj aparte eble akceptus kaj obeus la Decidon trankvile kaj rapide. Sed la tri, kune miksitaj, protestis kaj interbatalis, bobelante, kiel la asfalto. Marina preskau sentis tion.

- Majer, chu pretas via respondo? — tri nebulaj figuroj atendas.

- Jes, mi jam pretas.

Chu kulpis la tri intelektulaj sangoj pro chiamaj persekutoj? Ekde la avo komencighis tiuj. Gustav Majer, deveninta el familio de apudvolgaj germanaj bienuloj, ighis profesoro de Peterburga universitato. Konatuloj komencis time evitadi lian amikecon en la naucent dek kvara. Nekonata studento tiam grave vundis lin, jetinte ian glasajhon durn prelego. Jes, li estis rusa patrioto, tiu studento. Sed, chu ion kulpis la profesoro Majer pri la barbara milito?

- Via traktado, Marina Lvovna, estas tre impona. Vi prudente perceptas marksisman-leninisman filozofion, ties bazajn principojn. La du aspirantoj, kiujn ni audis antau vi, ne montris tiom profundan scion, chu ne, kolegoj? — preskau konklude diras la prezidanto de la Atesta Komisiono, invitita el Moskvo.

- Jes... sendube Majer bone regas la respondatan objekton, — mallevas la palpebrojn docento Bojarskaja, — ja shi estas shatata aspirantino de la profesoro, forlasinta nin antau nelonge. — Shi, kvazau hazarde, sed gravsigne kapskuas al la okcidenta fenestro.

...Kaj — chu kulpis Sofia Preobrajhenskaja, la filino de fama kirurgo, edzinighinte al la germano. Tion kauzis profunda amo, sed multaj trovis en ghi nur nepatriotan agon... Tri iliaj gefiloj evitis almenau militajn kuglojn, sed ne evitis suspektojn kaj falsigitajn akuzojn. La kvara Majer, naskita en la dudek tria, tamen ekdignis la honoron defendi sian Patrujon. Li propravole iris al la fronto de sur universitata benko. Estas alta fido, chiuj diris, ke oni komisiis al li gravan postenon de milita tradukisto. Dum du jaroj li pravigis tiun altan fidon, ghis kiam hazarda mino forprenis lian dekstran kruron. Sen la kruro, sed kun medalo "Pro heroeco", Lev Majer revenis al studado, en la Universitaton. De tie, jam estante profesoro, en la kvindeka jaro li venigis sian chefan akirajhon — modestan fraulinon kun angora fajro en la brunaj okuloj. Shi estis filino de la, jhus prizonigita "kosmopolito", advokato Kacenelenbogen. Chu ili kulpis — la panjo kaj la pachjo — pri senchesaj suspektoj kaj kashaj mokoj?..

- Ahh, jen ech kiel! Do vi havis bonajn rilatojn kun tiu sinjoro! — La prezidanto malshate akcentigas la lastan vorton. — Li estis bona fakulo, hm, tamen — ne nia homo. Tro liberan pensmanieron li instruis al siaj adeptoj, tro liberan... kaj ghi grave malhelpis ilin en la vivo. Marina Lvovna, diru honeste, chu vi bone komprenas la nocion pri libero.

-Marksisma filozofio prezentas, ke libero estas ekkonsciita neceso, — respondis shi preskau trank- vile, — sed...

- Sed vi — vi tiel ne opinias. Chu ne?

- Sed mi iom dubas pri tiu determino. Libero estas libero.

- Mia kara Marina Lvovna, nia filozofio estas akumuligita sperto de la plej prudentaj pensuloj. Chu ne troa arogo estas via dubo? Certe vi povas havi vian personan opinion... mi komprenas, ke post edukado de tiu... de via simpatianto, via opinio devios de la komunakceptita en nia socio. Sed tio chi estas danghera. Chu vi legis, kion diris pri tiel nomataj "liberpensuloj" la gvidanto de nia shtato?

- Dum la aprila plenkunsido de la Centra Komitato de KPSU la ghenerala sekretario, kamarado Brejhnev en sia grava raporto...

- Jen do, — interrompas la prezidanto, — vi, kiel lingvisto, devus kapti la nuancojn de via parolo. La raporton de Leonid Iljich komuna opinio agnoskis ne "grava", kiel vi diris, sed ekstreme gravega! Mi pardonpetas, sed via mondkoncepto kaj viaj respondoj ne permesas alte taksi viajn sciojn pri filozofio. Persone mi vochdonos por la poento "kontentige". Chu la kolegoj ne kontrauas?

Ial shi tuj trankvilighis. Kvazau pacon trovis la bolintaj tri sangoj, kvazau ekfluis ili kviete, kune, fridigantaj la cerbon, karesaj, sobraj kaj senrevaj. En la instituta korto, sub oldaj arbegoj kashas sin konstanta agrabla ombro. Chiuj benkoj estas okupataj. Marina sen hasto sin klinas apoge al krudfera plektajho de la barilo, same malvarmeta en tiu oazo da ombro. Stranga trankvilo lulas shin. Tute mankas ia ajn movo en la pensujo. Ech la okuloj rigardas facile, char la animo shvebas kvazau jam ne ene, sed apud la ripozanta korpo. Kaj sen hororo, kvazau ion certan, naturan, memkompreneblan shi renkontis la penson, kreskantan en la malplena konscio: La Decido estas akceptita.

Nun — trankvile, promenpashe ni iru for el la malvarmeta oazo, abrupte finighanta trans la pordego. For — al varmegaj shtonaj sfinksoj de la Egipta Ponteto, preter morna kolonaro tle Kazanskij al la shvita, bruanta Nevskij-avenuo. Kaj plue, sen atento al la homamaso, al pushoj, al mokoj de la pushantoj — ghis Litejnij, kaj — en plenshtopitan "okon". La trolebuso sparkanta, shancela elkrachas dudekopon da kunshvitantoj che la blukupola preghejo en Izmajlovskij.

Ekde la naskigho shi spektas tiun bluan kupolon trans fenestro de la hejmo en la kvina etagho. La blua kupolo estas nun pli parenca ol chiuj — ja al ghi necesas nenion klarigi. Ankau la vireca vizagho de Stasov, kreinta la preghejon, kiu nun monumentas apude — la vizagho shajnas komprenanta chion kaj trankviliga. Dankon al li. La Decido estas akceptita.